Technische uitleg archeologisch onderzoek

Bron: Het Oversticht

De Goede Herder / Huize Alexandra

In dit bericht vindt je meer informatie over het archeologisch onderzoek op de voormalige kloosterbegraafplaats van het voormalige klooster De Goede Herder/Huize Alexandra. Het archeologisch onderzoek is eind september 2024 gestart.

Aanleiding

In het najaar van 2023 is in opdracht van de gemeente Almelo op het terrein van het voormalige klooster De Goede Herder/Huize Alexandra een archeologisch proefsleuvenonderzoek uitgevoerd waarbij een voormalige kloosterbegraafplaats is aangetroffen. Het proefsleuvenonderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van vragen van de media over de aanwezigheid van deze begraafplaats. Vanaf januari 2024 is er door Het Oversticht, in samenwerking met de Overijsselacademie, aanvullend archiefonderzoek gedaan om te achterhalen wie hier begraven zijn en wat er in de loop der jaren met de begraafplaats is gebeurd.

Uit het archiefonderzoek is duidelijk geworden dat het klooster De Goede Herder een register heeft bijgehouden waarin 218 personen zijn opgenomen die tussen 1881 en 1981 op de begraafplaats begraven zijn. In de jaren ’80 werd de begraafplaats bovengronds geruimd en in 1997 heeft de congregatie opdracht gegeven tot ruiming van 218 personen. Uit het archeologisch proefsleuvenonderzoek is gebleken dat deze ruiming niet volledig is uitgevoerd en er nog menselijke resten in de bodem aanwezig zijn. Uit het archiefonderzoek is niet duidelijk geworden hoe dit heeft kunnen gebeuren.

Het Onderzoek

Het archeologisch onderzoek wordt uitgevoerd door Laagland Archeologie, een erkend bedrijf dat voldoet aan de regels van de Erfgoedwet en de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). Het onderzoek staat onder leiding van een ervaren senior KNA-archeoloog. Dit bedrijf heeft een Plan van Aanpak opgesteld op basis van een Programma van Eisen (PvE), waarin precies staat beschreven hoe het onderzoek moet worden uitgevoerd. De regio-archeoloog van Het Oversticht houdt toezicht op de kwaliteit en uitvoering van het onderzoek.

Het specialistisch onderzoek aan skeletmateriaal wordt uitgevoerd door de senior KNA-specialist van Fysisch Antropologisch Onderzoeksbureau ‘Tot op het Bot’. Dit bedrijf is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Fysisch Antropologen (NVFA). Dit onderzoek richt zich op leeftijd, geslacht, mogelijke ziektes en verwondingen, en andere biologische kenmerken.

Wanneer onderzoekers onregelmatigheden aantreffen, wordt het protocol gevolgd dat de regio-archeoloog hiervan melding maakt bij de politie.

Werkwijze

• De archeologen leggen de bovenkant van de graven bloot waarna de grafkuilen individueel en handmatig onderzocht worden.
• Het onderzoek wordt pas beëindigd wanneer er een lege strook van minimaal twee meter zichtbaar is rond de buitenste rand van de begraafplaats. Om zeker te zijn dat zich buiten de grenzen van de begraafplaats geen begravingen bevinden zullen aanvullend op verschillende plaatsen op het terrein proefsleuven worden gegraven.
• Het aangetroffen skeletmateriaal wordt onderzocht door de fysisch antropoloog. Er wordt onder andere gekeken naar het geslacht en de leeftijd van de overledenen en of het skeletmateriaal overeenkomt met het register van het klooster De Goede Herder. Daarnaast wordt gelet op sporen en beschadigingen op botten die kunnen duiden op een niet-natuurlijke doodsoorzaak.
• Als er een vermoeden is van afwijkingen wordt direct contact opgenomen met de politie.
• Van ieder skelet wordt een DNA-monster genomen. Deze monsters zullen worden bewaard in het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten Overijssel. Hierdoor is het mogelijk om ook in de toekomst aanvullend onderzoek te verrichten.
  
  Het onderzoek volgt de richtlijnen van de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA). Dit garandeert dat het onderzoek zorgvuldig en volgens vaste standaarden wordt uitgevoerd.

Voor het originele bericht zie hier